Tự tạo môi trường tiếng Anh tại nhà

1. Âm thanh tiếng Anh ở khắp mọi nơi

Để tiếng Anh “len lỏi” vào cuộc sống, hãy bắt đầu từ phần nghe – tức là những âm thanh xung quanh bạn. Mỗi ngày, cố gắng tiếp xúc với âm thanh tiếng Anh càng nhiều càng tốt:

• Nghe nhạc và podcast tiếng Anh: Bạn có thể bật những bài hát tiếng Anh yêu thích trong lúc làm việc nhà hoặc thư giãn. Ngoài ra, hãy thử nghe podcast về chủ đề bạn quan tâm trong khi lái xe, tập thể dục hoặc trước khi đi ngủ. Ví dụ, nếu bạn thích kinh tế, hãy nghe podcast tiếng Anh về kinh doanh; nếu bạn mê phim ảnh, có rất nhiều podcast bàn luận về điện ảnh bằng tiếng Anh.

• Xem video và TV show bằng tiếng Anh: Thay vì xem TV bằng tiếng Việt, hãy chuyển sang các kênh tiếng Anh. Lúc nấu ăn hoặc ăn tối, bạn có thể mở một bộ phim hoặc chương trình TV bằng tiếng Anh có phụ đề song ngữ. Ban đầu, việc này giúp tai bạn quen với ngữ điệu và tốc độ nói của người bản xứ. Ví dụ, xem bản tin BBC vào buổi sáng hoặc một tập phim sitcom yêu thích vào buổi tối. Về lâu dài, bạn sẽ cải thiện khả năng nghe hiểu đáng kể.

• Bật tiếng Anh mọi lúc có thể: Hãy tận dụng mọi khoảnh khắc “chết” trong ngày để nghe tiếng Anh. Khi đang lái xe hoặc ngồi xe bus, hãy mở radio tiếng Anh. Lúc tập thể dục, bật một khóa học nghe trên ứng dụng di động. Ngay cả khi không tập trung 100%, việc để âm thanh tiếng Anh nền cũng giúp bạn làm quen với ngôn ngữ một cách tự nhiên.

(Ví dụ thực tế: Anh Minh, một nhân viên văn phòng bận rộn, chia sẻ rằng mỗi sáng anh đều nghe bản tin tiếng Anh trên điện thoại trong lúc ăn sáng. Nhờ đó, anh vừa cập nhật tin tức, vừa luyện nghe tiếng Anh mà không tốn thêm thời gian riêng để học.)

2. Hình ảnh và chữ viết tiếng Anh xung quanh bạn

Bên cạnh âm thanh, yếu tố hình ảnh cũng rất quan trọng để tạo môi trường ngôn ngữ. Hãy làm cho tiếng Anh hiện diện ở mọi nơi bạn nhìn thấy:

• Dán nhãn đồ vật bằng tiếng Anh: Một mẹo vui và hữu ích là dùng giấy nhớ ghi tên tiếng Anh của các đồ vật trong nhà rồi dán lên chúng. Chẳng hạn, dán từ “mirror” lên gương, “refrigerator” lên tủ lạnh, “door” lên cánh cửa, v.v. Mỗi lần bạn nhìn các đồ vật này, bạn sẽ tự động đọc thầm từ tiếng Anh và ghi nhớ từ vựng dễ dàng hơn. Cách làm này đặc biệt hữu hiệu khi bạn mới bắt đầu mở rộng vốn từ vựng về các đồ dùng thường ngày.

• Thay đổi ngôn ngữ thiết bị sang tiếng Anh: Điện thoại, máy tính, TV - hãy đặt ngôn ngữ mặc định của tất cả thiết bị điện tử bạn dùng sang tiếng Anh. Theo một báo cáo năm 2024, mỗi người trung bình dành 4,5 tiếng mỗi ngày trên điện thoại. Vì vậy, việc chuyển điện thoại sang giao diện tiếng Anh sẽ khiến bạn tiếp xúc với ngôn ngữ liên tục: từ menu, cài đặt đến các ứng dụng mạng xã hội. Lúc đầu có thể hơi bỡ ngỡ, nhưng bạn sẽ nhanh chóng học được hàng loạt từ vựng công nghệ thông dụng. Ví dụ, bạn sẽ biết “settings” nghĩa là cài đặt, “battery” là pin, “calendar” là lịch… một cách tự nhiên.

• Đọc nội dung bằng tiếng Anh: Hãy tạo thói quen đọc bất cứ thứ gì bằng tiếng Anh nếu có thể. Bạn thường lướt Facebook hay đọc tin tức? Hãy chuyển sang đọc các trang tin tức bằng tiếng Anh, hoặc theo dõi những trang/blog viết tiếng Anh về lĩnh vực bạn thích. Nếu bạn hay đọc sách, truyện, hãy thử thách bản thân bằng cách chọn sách tiếng Anh (có thể bắt đầu từ truyện tranh hoặc sách thiếu nhi nếu trình độ chưa cao). Việc đọc giúp mở rộng vốn từ và cấu trúc câu, lại cực kỳ thú vị khi bạn chọn đúng chủ đề mình yêu thích.

(Ví dụ thực tế: Chị Lan làm kế toán và thích đọc báo mỗi sáng. Trước đây chị đọc báo tiếng Việt, nhưng gần đây chị chuyển sang đọc CNN và BBC tiếng Anh trong lúc uống cà phê sáng. Ban đầu chị cần dùng từ điển khá thường xuyên, nhưng chỉ sau vài tháng, chị đã quen dần và vốn từ tăng lên rõ rệt.)

3. Thói quen hàng ngày bằng tiếng Anh

Biến tiếng Anh thành một phần trong thói quen hàng ngày sẽ giúp bạn tiến bộ mà không cảm thấy quá sức. Dưới đây là một số gợi ý để kết hợp tiếng Anh vào sinh hoạt thường nhật:

• Tự nói chuyện với bản thân bằng tiếng Anh: Nghe có vẻ lạ, nhưng nói thầm hoặc suy nghĩ bằng tiếng Anh về những việc bạn đang làm là cách luyện tập rất tốt. Ví dụ, buổi sáng ngủ dậy, bạn có thể tự nhủ: “Good morning, today is going to be a productive day” (Chào buổi sáng, hôm nay sẽ là một ngày làm việc hiệu quả). Khi lái xe đi làm, hãy thử mô tả cảnh vật xung quanh bằng tiếng Anh: “The weather is sunny, the streets are busy with people heading to work.” Việc tư duy trực tiếp bằng tiếng Anh như vậy giúp bạn phản xạ nhanh hơn, dần dần hình thành thói quen không cần dịch ra tiếng Việt trong đầu.

• Viết nhật ký hoặc ghi chú bằng tiếng Anh: Mỗi ngày, dành ra khoảng 10-15 phút để viết vài dòng nhật ký bằng tiếng Anh. Nội dung rất đơn giản: cảm nhận về ngày hôm đó, kế hoạch cho ngày mai, hoặc bất cứ suy nghĩ gì. Việc viết giúp bạn diễn đạt ý tưởng bằng tiếng Anh một cách mạch lạc và phát hiện những từ mình chưa biết (để tra cứu bổ sung). Nếu không thích viết dài, bạn có thể lập danh sách việc cần làm (to-do list) trong ngày bằng tiếng Anh. Ví dụ: thay vì viết “mua sữa, rửa xe, họp khách hàng” bằng tiếng Việt, hãy viết “buy milk, wash the car, meeting with client at 3pm”.

• Thay đổi thói quen giải trí sang tiếng Anh: Bất kỳ hoạt động giải trí nào của bạn cũng có thể chuyển sang tiếng Anh. Nếu bạn thích xem YouTube, hãy theo dõi các kênh YouTube bằng tiếng Anh. Thích chơi game? Thử chuyển ngôn ngữ game sang tiếng Anh và giao lưu với cộng đồng game thủ quốc tế. Bạn mê nấu ăn? Hãy xem các công thức nấu ăn hoặc video dạy nấu ăn bằng tiếng Anh, vừa học thêm từ vựng ẩm thực, vừa có món mới để thử. Khi bạn làm những việc mình thích bằng tiếng Anh, bạn sẽ học mà như không học, rất hiệu quả.

4. Tận dụng công cụ và công nghệ hỗ trợ

Trong thời đại số, có rất nhiều công cụ giúp bạn tạo môi trường tiếng Anh phong phú hơn:

• Ứng dụng học tiếng Anh: Hãy cài một vài ứng dụng hữu ích vào điện thoại để tranh thủ học mọi lúc. Ví dụ: Duolingo, Memrise để học từ mới; ELSA Speak để luyện phát âm; Anki để ôn tập flashcard từ vựng. Bạn có thể mở những ứng dụng này luyện tập vài phút bất cứ khi nào rảnh.

• Công cụ tra cứu bằng tiếng Anh: Tập thói quen dùng từ điển Anh - Anh thay vì Anh - Việt. Ban đầu có thể khó, nhưng từ điển Anh - Anh (như Oxford, Cambridge) sẽ giải thích từ vựng bằng tiếng Anh đơn giản, giúp bạn hiểu nghĩa trực tiếp mà không cần dịch. Ngoài ra, Google là người bạn đắc lực: bất cứ thắc mắc gì hãy thử tìm kiếm bằng tiếng Anh trước. Ví dụ bạn muốn biết cách chăm sóc cây xương rồng, hãy tìm “How to take care of a cactus” thay vì tiếng Việt. Việc tra cứu và đọc bằng tiếng Anh giúp bạn vừa thỏa mãn trí tò mò, vừa nâng cao kỹ năng đọc hiểu.

• Mạng xã hội và kết nối trực tuyến: Tham gia các cộng đồng học tiếng Anh trực tuyến trên Facebook, diễn đàn, hoặc theo dõi những người nổi tiếng, influencer nói tiếng Anh trên Instagram, Twitter. Bằng cách này, mỗi khi lướt mạng xã hội, bạn sẽ thấy nội dung tiếng Anh xuất hiện đều đặn trên newsfeed của mình. Bạn cũng có thể chủ động kết bạn và trò chuyện với những người bạn quốc tế qua các ứng dụng như Tandem hoặc HelloTalk – nơi kết nối những người muốn trao đổi ngôn ngữ. Điều này vừa tạo cơ hội luyện nói, vừa mở rộng mối quan hệ bạn bè đa văn hóa.

• Trang trí không gian học tập: Nếu có một góc học tiếng Anh tại nhà, hãy làm cho góc đó tràn ngập cảm hứng bằng tiếng Anh. Bạn có thể treo một poster với câu trích dẫn tiếng Anh mà bạn yêu thích, ví dụ: “The only way to do great work is to love what you do.” Hoặc viết các cụm từ, cấu trúc ngữ pháp khó lên bảng trắng và đặt ở góc học tập để thỉnh thoảng nhìn thấy và ôn lại. Một không gian đậm chất “English” sẽ nhắc nhở và thúc đẩy bạn học mỗi ngày.

(Ví dụ thực tế: Anh Hoàng tự thiết kế “góc tiếng Anh” cho mình với bàn học treo đầy flashcard từ vựng và những câu danh ngôn tiếng Anh truyền cảm hứng. Mỗi lần ngồi vào bàn, anh cảm thấy có động lực học hơn và dễ dàng tập trung vào tiếng Anh.)

5. Kết luận

Việc tự tạo môi trường tiếng Anh tại nhà đòi hỏi sự chủ động và kiên trì, nhưng kết quả mang lại rất xứng đáng. Bạn sẽ biến việc học thành một phần của cuộc sống, giúp não bộ tiếp thu ngôn ngữ mới một cách tự nhiên và liên tục. Quan trọng hơn, môi trường do chính bạn tạo ra hoàn toàn phù hợp với sở thích và lịch trình của bạn – biến tiếng Anh thành người bạn đồng hành mỗi ngày. Hãy nhớ rằng sự nhất quán là chìa khóa: nghe, nhìn và sử dụng tiếng Anh hàng ngày, dù chỉ vài chục phút, sẽ hiệu quả hơn nhiều so với học dồn một lúc rồi bỏ quên. Bằng những bước đơn giản như đã nêu (nghe nhạc, xem phim, dán nhãn đồ vật, tự nói chuyện, v.v.), bạn đang dần xây dựng xung quanh mình một “thế giới nhỏ” ngập tràn tiếng Anh. Trong thế giới đó, bạn thoải mái thực hành, sai đâu sửa đó và tiến bộ không ngừng. Chúc bạn sớm tạo được môi trường học tiếng Anh lý tưởng cho riêng mình ngay chính tại ngôi nhà của bạn!

Nguồn tham khảo

• Talkpal Blog – “Master Your Skills: How to Immerse English for Rapid Fluency” (2024) – Gợi ý cách tạo môi trường tiếng Anh (dán nhãn đồ vật, đặt thiết bị sang tiếng Anh, viết nhật ký tiếng Anh).

• Twin English Centres – “How to Immerse Yourself in English at Home” (2024) – Hướng dẫn 5 bước sống trong môi trường tiếng Anh (nói chuyện với người bản ngữ, đổi ngôn ngữ điện thoại, xem và nghe nội dung tiếng Anh, tìm hiểu văn hóa, điều chỉnh thói quen)

  • Phương pháp "Shadowing" Luyện nói tiếng Anh tự nhiên

  • Học tiếng Anh qua mạng xã hội và meme 

  • Ghi chép lỗi sai để cải thiện kỹ năng tiếng Anh

  • Tìm bạn học cùng để luyện nói tiếng Anh

  • Tập tư duy bằng tiếng Anh thay vì dịch